Bir firmanın flört döneminden kapanışa kadar birçok aşamadan geçiyor ve her aşamada iç yapı, insanlar, yöneticilerin davranışları değişiyor. Eğer bunların farkında olursak öncelikle firma içinde yaşananları yadırgamayız tanımlayıp çözüm önerisi bulmanın fırsatını yakalamış oluruz. Uzman Izak Adizes, bu aşamaları aşağıdaki şeklide tanımlamış. Her aşamada firmanın içinde neler olduğunu nasıl bir anlayışın ve psikolojinin hakim olduğunu anlamak için iyi bir çalışma.
- Flört dönemi
- Firma daha doğmadı
- Heyecan ve gerçekçi olmayan fikirler vardır.
- Kurucunun adanmışlığı artıyor.
- Kurucular fikir ve ihtimal gelecek senaryolarına odaklanır.
- Kurucular risk almaya başladığı an flört dönemi biter emekleme dönemi başlar.
- Emekleme dönemi
- Nakit kıtlığı vardır.
- Pek satış yoktur.
- Nakit yaratmak için zararına satışlar bile olabilir.
- Pek tecrübe edinilmemiştir.
- Organizasyon aşırı çalışır.
- Satışa olan ihtiyaç aksiyon odaklı olmayı, fırsat kovalamayı beraberinde getirir.
- Hiçkimse evrak işine, kontrollere, sistemlere ve prosedürlere önem vermez.
- Kurucular günde 16 saat, 6-7 gün çalışır, herşeyi kendileri yapar.
- Kurucuların dikkati fikir ve ihtimallerden sonuçlara doğru kayar.
- Hızlı büyüme dönemi
- Kurucu tuzağı-tek kişilik şov.
- Fırsat odaklıdır.
- Hızlı büyüme aşamasında satış hala kral
- Kurucular herşeyi fırsat olarak görürler, kibirleri işi savunmasız ve hataya açık bırakır
- Öncelikler belirsizdir, herşey önceliklidir.
- Firma “daha fazla daha iyidir” e inanır.
- Stratejik yanlış hizalama-misyon, yapı, sistemler, işleyişler ve ödüller brbirini desteklemez.
- Firmayı fonksiyonlardan ziyade insanlar üzerine odaklarlar. Yapabilen kişiler birden çok iş üstlenirler fakat kararları yine kurucular vermeyedevam ederler.
- Adolasan dönemi
- Biz ve onlar-eski ile yeni arasında anlaşmazlıklar baş gösterir
- Esneklik kaybolmaya başlar
- Karmaşık yapı.
- Kurucu işleri delege etmekte zorluk çeker
- Birçok iç anlaşmazlık yaşanır, müşteriler için daha az zaman harcanır.
- Firma geçici vizyon kaybı yaşar.
- Profesyonel yöneticiler işe alınır ve dirençle karşılaşırlar
- Kurucu kontrolu kaybetmekten korkar
- Tam Kıvam dönemi
- Firma büyüyor ve karlıdır
- Ekip firmada çalışmaktan mutludur. Çok az insan ayrılır.
- Başarı ardından rehavet başlar.
- Ölçüler geçmiş kararların şimdiki değerine odaklanır.
- Yenilenmiş temiz vizyon ile firma kontrol ve esneklik arasında denge kurar.
- Stratejik hizalama-misyon, yapı, sistemler, işleyişler ve ödüller birbirini destekler
- Altyapı güvenilir veri sağlar
- Yönetim işleyişi kurulur. İnsanlar kararların nasıl alındığını bilirler.
- Firma piyasaya ne zaman ve nasıl “hayır” diyeceğini bilir. Kendini korumada yeterli disiplindedir.
- Öncelikler açıktır. Firma ne yapacağını veya ne yapmayacağını bilir.
- Düşüş dönemi
- Finans birimi kısa dönem finansal sonuçlara dikkat çeker.
- Firma gevşemeye başlamıştır.
- Çok belli olmasa da yaşlanma başlamıştır.
- Firma halen güçlüdür
- Eskiden olan hırs azalmıştır
- Aristokrasi dönemi
- Yeni dalgalanmalara açık olmamak bir yaşam şekli olmuştur
- Nakit zenginidir ve finansal durumu iyidir.
- Gelecek vizyonlardan ziyade geçmiş başarılara odaklanır.
- Değişime şüpheyle bakarlar.
- Risklerini azaltmaya odaklanırlar.
- Dağıtım kanallarını ve operasyon sistemlerini beslemek için başka firmalar, ürünler, markalar satın alırlar.
- Kontrol sistemleri, faydaları ve ekipmanlar üzerine ARGEye yaptıklarından daha fazla yatırım yaparlar.
- Yeni pazarlar, teknolojiler keşfetmeye pek yanaşmazlar.
- Büyüme beklentilerini düşürmüşlerdir.
- Ofis dekoru, kıyafet ve ünvanlar gibi dış görünüş elemanları oldukça önemlidir.
- Kültür işlerin nasıl yapılacağına vurgu yapar, ne veya neden yapıldığına değil.
- Firma liderleri geçmişin geleceğe taşıyacağına güvenirler.
- Firma daha çok büyümü firmaları satın alır, startuplara pek yanaşmaz.
- Şikayet dönemi
- Cadı avı yaygınlaşır
- Arkadan bıçaklama yayılır
- Bu aşamada firma daha çok yanlış gideni bulmak ve onu düzeltmek yerine kimin yaptığını bulmaya çalışır.
- Gelirlerin arttırılması için çaba harcanacağı yerde maliyet azaltmalar daha öncelikli olmuştur.
- Yöneticiler kendi alanlarını korumak için kavga ederler.
- Müşteri artık başbelası haline dönmüştür.
- Bürokrasi dönemi
- Hayatta kalmak esastır.
- Herşeyin politikası vardır.
- Yazılı kelimelere bayılınır.
- Prosedür kitapçıkları kalınlaşır, kural ve politikalar inovasyon ve yaratıcılığı boğar.
- Ölüm dönemi
- Firma iflas edebilir
- Birden gelir
- Firma gerekli nakiti bulamayınca dağılır
Son not
Aklımızda tutmamız gerekir ki her firmakurumsal hayat döngüsünün her aşamasından sırayla geçmek zorunda değil. Açıktır ki adolesen dönemden doğrudan düşüşe geçebilir bir firma. Tam tersi de olabilir, düşüşe geçmiş bir firma başka bir marka satın alarak kendini büyüyen pozisyona sokabilir.
Söylemek istedikleriniz varsa lütfen yorum yapın.
Bilgiyi paylaşmak için lütfen sosyal medya butonlarını kullanın.
Bu yazılar da ilgini çekebilir;
Genel müdür ne yapar? 15 temel görevi
Sunum Teknikleri: Etkili sunum yapmanız için 88 altın değerinde tüyo
HEDEF PAZARLARINIZI 12’DEN VURUN!
MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ İÇİN ÖNCE ÇALIŞAN MEMNUNİYETİNİ ARTTIRIN!
2008’den beri pazarlama dalında çalışıyorum. 2014’ten beri markamuduru.com’da yazıyorum. İnanıyorum ki markalaşma adına ülkemizde inanılmaz bir potansiyel var ve markalaşmak ülkemizi fersah fersah ileri götürecek. Kendini yetiştirmiş marka müdürlerine de bu yüzden çokça ihtiyaç var. Ben de öğrendiklerimi, araştırdıklarımı, bildiklerimi burada paylaşıyorum. Daha fazla bilgi için Hakkımda sayfasını inceleyebilirsiniz.