Aptalın Bile Anlayacağı Basitleştirerek Anlatım İle Yazmanız İçin 20 Süper Teknik9 min read

Bu makalede bir konuyu basitleştirerek anlatmanın tekniklerini okuyacaksınız.

Bazen size şu oluyor mu?

İşe gidiyorsunuz veya kitap okuyorsunuz veya tam uykuya gideceksiniz.

Birden aklınıza bir şimşek çakıyor, bir fikir geliyor.

Blogunuz için mükemmel bir fikir. Okuyucularınız beğenecek.

Dünyaya bu fikri yaymalısınız.

Heyecanlı bir şekilde yazıya döküyorsunuz ve blogunuz vasıtasıyla dünyaya duyuruyorsunuz.

Veeee sonra…

Hiç bir şey olmuyor.

• Reaksiyon yok.
• Yorum yok.
• Efsane fikri tanıyan yok
• Benimseyen kimse yok.
• Paylaşan yok

Bir şeyin yanlış olduğunu biliyorsunuz.

Aslında ilk başta o fikir o kadar da çığır açıcı değil miydi? Olabilir.

Bunun başka bir açıklaması daha var.

Yazınız yeterince basit ve açık değil, basitleştirerek anlatmadınız.

Halbuki fikir kadar basit bir anlatım da çok kritiktir. Eğer basitleştirerek anlattıysanız, açık ve net yazarsanız fikriniz kolayca anlaşılır, çok paylaşılır, viral bile olabilir. Ama kolay anlaşılmayan basitleştirerek anlatılmamış bir içeriği hiç kimse arkadaşıyla paylaşmaz.

Sade, berrak, net ve basit bir anlatım yazının paylaşılması için çok önemlidir.

Ne demiş usta;

Yaratıcılık karmaşık anlatımla değil basitlik ile olur.

Amit Kalantri

Peki, basitleştirerek anlatmak bu kadar önemliyse nelere dikkat etmeliyiz de basitleştirerek anlatma ritmini yakalayalım?

En aptal kişinin bile anlayabileceği basitlikte yazılar nasıl yazılır?

Şanslıyız ki basit bazı formüllere uyup yazımızı kolay yayılır sade ve anlaşılır hale getirebiliriz. İşte o yazıyı basitleştirici taktikler;

Aptalın bile anlayacağı kadar basitleştirerek anlatmak için tavsiyeler

Kural #1: Okuyucularınızı “x isteyen y” olarak iyi tanımlayın

Basitleştirerek anlatmak iyi belirlenmiş bir hedef kitle gerektirir.

Belli bir kitle için blog postu yazmak şu sorulara kolay cevap bulmanızı sağlar.

• Hâlihazırda ne biliyorlar ve neyi bilmeye ihtiyaçları var?
• İlginç ve ilgili ne var?
• Ne istiyorlar ve neyden korkuyorlar?

Hedef kitlenizi şu şekilde tanımlayabilirsiniz.

X isteyen Y.

• Örnek1; “Daha fazla trafik isteyen bloggerlar.”
• Örnek2: “Daha fazla özgüven kazanmak isteyen kişiler.”
• Örnek3: “Çalışmalarından para kazanmak isteyen sanatçılar”

Yazarken aklınızda belirgin bir hedef kitle olduğundan emin olun.

Bu blog postunun hedef kitlesi;

“yazma becerisini daha sade ve anlaşılır yapmak isteyen fikrini basitleştirerek anlatmak isteyen bloggerlar”

Kural #2: Ana fikir basit ve kolay anlaşılır olsun.

Eğer postunuzu ne hakkında yazdığınızı tek bir cümleyle özetleyemiyorsanız muhtemelen komplex ve odaksızdır.

Hatta derin postlar bile içinden bir cümle ile özetlenebilir.

Örnek; “Bu post ne kadar basitleştirerek anlatma yollarını anlatıyor”

Başlığınız yazınızı okuyucuya satar, fakat fikir kendi içinde basit değilse siz de yazmaya zorlanırsınız. Fikri en başta basitleştirin.

Kural #3: İlk başta olabildiğince tahmin edilebilir olun.

Makalenizin başlığı ile giriş bölümünün arasında bir bağlantı olduğundan emin olun. Aksi takdirde okuyucunun kısa sürede dikkati dağılabilir.

Düşünün bir film izliyorsunuz, filmin adı “uzay istasyonu”, ama filmin ilk sahnesi bir cadı bir ejderha ile savaşıyor. Doğru filmi izleyip izlemediğiniz konusunda şüpheye düşerdiniz değil mi?

Çünkü başlık okuyucuya verilen bir sözdür, burada bunu okuyacaksın demektir. Ama açılış farklı başlar ise yanlış içeriğe doğru başlık atmış gibi düşünürler. Kafa karışıklığına sebep olur.

Kural #4: Bazı yerlere vurgu yapın.

Yazmak sizin ve okuyucunuzun arasında iletişimdir, sohbettir.

Gerçek hayatta, el yüz mimiklerini kullanabilirsiniz ve ses tonunuzu değiştirerek vurgulama yapabilirsiniz.

Fakat yazar olarak başka araçlara güvenmelisiniz.

Eğer bir cümle, cümlecik, kelime hepsi önemlidir ve gereklidir, kalın yazarak, harflerin bir kısmını italik yaparak vurgulayabilirsiniz.

Ama bunu çok fazla yapmayın.

Eğer her şey vurgulanmışsa hiçbir şey vurgulanmamıştır.

Kural #5: Basitleştirerek anlatmak için hedef kitlenizin diliyle konuşun

Terminolojinizle tutarlılık içinde olun.

Hedef kitlenizi iyi belirleyip onların dilinden konuşun. O dile sadık kalın ve değiştirmeyin. Ortak dil basitleştirerek anlatmanın anahtarlarından biridir.

Ne demiş üstad;

İyi bir yazının sırrı büyük fikirler için küçük kelimeler kullanmaktır, küçük fikirler için büyük kelimeler değil.

Oliver Markus Malloy

Kural #6: Ana fikri en az 3 kez tekrar edin

Eğer bir şey yapmaya değerse, o şeyi iki kez yapmaya da değer. Hatta bazen 3 kez yapmaya da değer.

Düşünün; okuyucuların sizin postunuzu okumayı bitirdiğinde nasıl bir fikir uyanmasını istiyorsunuz?

O fikirden gelişme bölümünde iki kez bahsedin ve sonuç bölümünde de mutlaka tekrarlayın. Yoksa arada kaynar gider.

Kural #7: Metaforlar basit bir anlatım için yardımcı olabilir.

Yeni ana fikirler, konseptler benzer özellikleri taşıyan başka konseptler ve ana fikirlerle karşılaştırılarak iyi anlatabilirsiniz.

Metaforlar belli noktaları vurgulamak için oldukça yardımcıdır.

Özellikle zor ana fikirleri anlatırken ana özelliklerini düşünün ve bunu paylaşan benzer özellikleri taşıyan başka başka ana fikirleri bulun.

Kural #8: Sadece gerektiği kadar bilgi verin.

Okuyucularınıza faydalı bir bilgi aktarırken “sadece bilmesi gerekeni” anlatın. Bu basit bir anlatım için kritiktir.

Sizin konunuzu takip edebilmesi için sadece bilmesi gereken bilgileri verin.  Mesajınızı aktarırken minimum gerekli bilgiyle aktarın.

Hatırlayın, insanlar bilgilerini genişletmek için okumuyorlar, sadece başlıkta söz verdiğiniz bilgiyi almak için okuyorlar.

Kural #9: Örneklendirin

Açık örnekler zor konseptleri anlamak için oldukça yardımcıdır. Basit bir anlatımı besleyen en keyifli yardımcı araçlardır.

Belki soyut bir fikri somutlaştırabilir. Genel fikirleri daha spesifik hale getirir.

Eğer etkileşimi yüksek tweetler yazmanın yollarını anlatan bir sosyal medya bloggerı iseniz sadece prensipleri anlatmayın, spesifik örnekler verin, etkileyici deneyim örnekleri verin.

Kural #10: Somut anlatım kullanın

Somut bir dilin anlaması soyut bir anlatımdan daha kolaydır. Fakat somuttan kastımız nedir?

Somut bir dil 5 duyunuzla anlaşılabilir şekilde anlatmak demektir.

Yani görebileceğiniz, dokunabileceğiniz, duyabileceğiniz, koklayabileceğiniz şekilde tarif etmektir. Soyut anlatımlar hayat etmede bile çok zordur.

Örneğin erteleme alışkanlığını yenen birini kolaylıkla hayal edemeyebilirsiniz.

• “erteleme alışkanlığını yenmek” soyuttur.
• “yapılacaklar listesini tamamlayarak ilerlemek” daha somuttur.

Kolaylıkla hayal edebilirsiniz.

Kural #11: Spesifik olun.

Basit bir anlatım oluşturmak için spesifik detaylar verirseniz belirsizliğe daha az yer kalır. Okuyucular yazıyı bitirdiğinde sizin aklınızdaki fikirle aynı fikre sahip olurlar.

Ayrıca spesifik olmak okuyucu için daha az efor gerektirir. Boşlukları doldurmak için mental bir enerji harcamak zorunda kalmazlar.

Mesela

• “düzenli egzersiz yapın” oldukça geneldir. Fakat
• “3 hafta boyunda günde yarım saat bisiklete binin” daha spesifik olmaktır.

Kural #12: Belirsizlik sade ve basitleştirerek anlatmanın düşmanıdır.

Yazılarınızda tanımlayıcı ve net olun.

Basit anlatım “olabilir” veya “belki” gibi ifadeleri sevmez.

Eğer bir konuda net bilginiz yoksa hiç yazmamanız daha iyidir.

Kural #13: Maddeli liste halinde yazım formatı kullanın.

Yazarlar maddeli yazımı seviyorlar. Biraz kısa kestirme gibi gözüküyor olabilir. Belki düzgün bir yazım gibi gözükmüyor da olabilir.

Sonuçta Shakespeare veya Charles Dickens çok fazla maddeli yazım kullanmadı.

Fakat fikirleri yayma işindeyseniz maddeli / listeli yazıma alışmalısınız. Listeli yazım basit bir anlatımı destekliyor.

Maddeli yazım birbiriyle ilgili fikirleri belirginleştirmeye faydalı. Ayrıca okumayı kolaylaştırıyor. Ayrıca postunuza daha görseli güzel bir hal veriyor.

Kural #14: Maddeli listeye bir başlangıç yazın

Maddeli yazım değerli bir araçtır fakat okuyucunuzun önüne belli bir anlatımı olmayan listeleri de doğrudan önceden bir ana anlatım yapmadan koymamak gerek.

Bir başlangıç cümlesi, alt başlıkların olması iyidir. Çünkü;

• Konuya başlar,
• İlk maddeye yumuşak bir geçiş sağlar.
• Okuyucuyu okumaya devam ettirir.

Kural #15:  Yazının her yerini tutarlı yazmalısınız

Bir listede bir maddenin diğer maddeye bağlı olduğu belli olmalı. Her maddenin aynı kategoriye bağlı olduğunu ve aynı tip bilgiden olduğunu kontrol edin.

Eğer başlık ve alt başlıklar aynı konuda devam ediyorsa içerik de aynı konudan bahsetmeli.

Kural #16:  Doğal sıralamaya dikkat edin.

Eğer okuyucunuza bir yapılacaklar listesi öneriyorsanız, o liste belli bir sırayla olmalı değil mi?

Fakat listenizdekiler sıralı adım değilse, doğal bir sıralaması vardır.

Örneğin bir gıda bloggerı iseniz listenize kahvaltı ile başlamanız daha mantıklı olur.

Eğer verimli çalışmayla ilgili bir blog postu yazıyorsanız önce kolaydan başlayıp zora doğru ilerleyin.

Listenizdekilerin doğal sıralamasını bulmak için aşağıdaki sıralamayı dikkate alabilirsiniz.

• Geçmişten geleceğe
• Gençten yaşlıya
• Küçükten büyüğe
• Yerelden globale
• Yavaştan hızlıya

Sade yazarlar doğal sıralamaya dikkat ederler.

Kural #17: Yan özetler kullanın

Basit bir anlatıma en güzel yardımcılardan biri de sayfa yanlarında duran ara ve kısa özetlerdir.

Bu özetler daha büyük, bold veya italik fontla yazılır. Sayfanın sağında veya solunda olabilir. Bu özetler birkaç kelime olabilir.

Zamanı az okuyucuların yazıyı taramasına yardımcı olur. Bu özetlerde önemli konuları vurgulayabilirsiniz.

Kural #18: Resim, grafik ve infografik kullanın

İnsanlar her zaman metin arkasına metin okumak istemeyebilir. Basit bir anlatım için anlatılanı görselleştirin. Anlaması daha kolaylaşacaktır.

Her 300 kelimede 1 resim koymak iyidir.

Sadece resim değil grafik veya infografik de olabilir. Yazmadığınız yazıları bu resimlerle daha iyi anlatabilirsiniz.

Örneğin Social Media Examiner sitesini gezdiğinizde her postta birçok resim görebilirsiniz. Bu görseller basit bir anlatım oluşturmayı destekleyen objelerdir. Blog postunun daha kolay okunmasını sağlar.

Özellikle uzun makalelerde metni bölmek için resim eklemek çok olumlu etki oluşturur. Okunmayı kolaylaştırır. Basitleştirerek anlatımızını destekler. Basit bir anlatım amacınıza ulaşmanızı sağlar.

Yukarıdaki çalışma insanların bir e-ticaret sitesinde fotoğrafları nasıl taradığını gösteriyor. (Kaynak)

İlgili resimler insanın gözüne daha çekici gelip sayfada daha fazla durmasını sağlıyor. Zaten amacımız okuyucuyu olabildiğince çok fazla sayfada tutmak.

Kural #19:  Çok fazla istatistikten uzak durun.

İstatistikler bir blog postunu çok çekici hale getirebilir. Bir makalenin istatistik içermesi iyi araştırıldığını gösterir ve inandırıcılığını arttırır. Fakat genelde çok da okuması kolay değildir.

Çok fazla rakam ile basit bir anlatımı oluşturamazsınız ve bu okuyucuyu sabırsızlaştırabilir. İstatistikleri olabildiğince basit haliyle verin, grafiğe dökün.

Fotoğraf ile buna destek olursunuz.

Kural #20: Sade bir kapanış hazırlayın

Birçok yazar kendini yazının sonuna bir şey daha eklemekten kendini alıkoyamaz.

• Son bonus bir adım.
• Bir extra örnek.
• Son bir öneri.

Daha cömert olduğunuzu düşünüyor olabilirsiniz, ama aslında daha hırslısınız. Okuyucunuzun zamanına, dikkatine ve sabrına karşı hırslısınız.

Okuyucu kapanışa geldiğinde ona söyleyeceklerinizi zaten söylediğinizi varsayacaktır. Kapanışta bir şey daha eklemek tüm yazınıza bir darbe de vurabilir. Son bir ekleme yapmayın, yazınızı kısaca özetleyin ve bitirin.

Kitap önerileri

Yazın Sanatı ve Yaratıcı Yazarlık /Ray Bradbury

Ray Bradbury, Mars’tan getirdiği parçaların üzerinde bulunan garip simgeleri bu sefer bizler için çözümlüyor.
Yazın hayatı boyunca moral bozucu ve keyif verici birçok uçuk kategoriyi bir araya getirme becerisiyle bizleri karşılayan Bradbury, ” canavarlar, iskeletler, sirkler, karnavallar, dinazorlar ve Mars ” arasındaki bağlantıları nasıl kurduğuna ilişkin ipuçlarını, herkesi aynı kuşku tüneline bindirerek anlatıyor. Her gün en az bin sözcük yazamadığımız bir yaşamdan en fazla ne bekleyebiliriz ki ?
(Tanıtım Bülteninden)

www.dr.com.tr’den satın al

Adım Adım Yaratıcı Yazarlık /Can Akkiriş

Yaratıcı yazarlık tekniklerini öğrenerek bir hikaye oluşturmak konusunda gereksiniminiz olan tüm bilgileri topluca bu kitapta bulacaksınız. Bölümleri okuyup çalıştıkça yaratıcı yazarlığa doğru adım adım ilerleyeceksiniz. Bu kitapta yazılan her şeyi yüz yüze yapılan atölye çalışmalarında da uygulayarak çok başarılı sonuçlar aldığımı, bunun kitapla kendi kendine çalışanlar için de geçerli olduğunu bilmenizi isterim.

(Tanıtım Bülteninden)

www.dr.com.tr’den satın al

Sonuç olarak;

Dürüst olalım, ortalama bir yazarın istekler listesinin tepesinde basitlik bir özellik olmayabilir.

Bazı yazarlar ise kendi kendilerine basit bir anlatıma sahip yazar olmaya odaklanmışlardır.

Sade ve basit bir anlatım olmadan

• Tutku, yenilikçilik, empati, orjinallik gibi özellikler etkisini yitirirler.
• İnsanlar tam anlamadıkları fikirleri yaymak istemezler.
• Karmaşık yazıların içinden ana fikri çıkarmak için uğraşmazlar.

Ve belki de dünyayı değiştirebilecek gecenin bir yarısında gelen fikirler sizin hafızanızda sıkışıp kalırlar.

Ta ki siz insanların kafasına bu fikirleri aktarmayı öğrenene kadar.

Ta ki siz basit anlatımda ustalaşana kadar.

Az önce okuduğunuz basit bir anlatım için gerekli kurallara bir daha dönüp bakın, çıktısını alın, tekrar edin, iyice benimseyin.

Bu teknikleri hayatınıza katınca fikirlerinizin ne kadar kolay anlaşıldığını göreceksiniz, sonuçları çok seveceksiniz.

Şimdi sıra sizde

Sizin de basit bir anlatım için kullandığınız bir teknik var mı?

Siz de yorumlar bölümünden bir tane bulunun.

Tavsiye yazı: Blok içerik oluşturma makaleleri

Kaynak

• https://justpublishingadvice.com/dumbing-down-your-writing-for-dummies/
• https://blogging.com/blog/how-to-write-good-blog-post/
• https://coschedule.com/blog/fun-to-read/
• https://www.shopify.com/blog/how-to-blog-and-get-read
• https://yoast.com/5-tips-improve-readability-blog-post/
• https://usabilitygeek.com/make-your-blog-more-readable/
• https://allyssabarnes.com/how-to-make-your-blog-easy-to-read/
• https://www.blogherald.com/2015/08/03/how-to-write-more-readable-blog-posts/
• https://www.searchenginepeople.com/blog/7-ways-to-make-your-blog-posts-more-readable.html
• http://socialmarketingwriting.com/6-tips-to-make-your-blog-posts-more-readable/