Rekabet zekası (competitive intelligence) firmanın dış ortamdaki rekabeti anlaması için genelde karşılaştırma yoluyla rakiplerin bilgilerini incelemesidir.
Rekabet içinde işler bazen köşe kapmaca, bazen önce davranma, bazen bilerek ikinci olma gibi stratejiler gelişebiliyor. Bunu da en iyi belirlemenin yolu rekabet zekası programları veya raporları oluşturmak.
Tabiki marketingcinin stratejilerini oluşturması için rekabet zekasına ihtiyacı var ve bunun için kendini ofis duvarlarının dışına çıkarması gerekir. Bu yüzden gerek kendi gerek ekibi gerekse ajans yoluyla rekabet bilgisini geliştirmeli. Gösterge panosu şeklinde belgeleme yolu ise rekabet zekası takip ekranları oluşturmadır. Yardımcı olacağını düşündüğüm bir dashboard örneğini paylaşıyorum.
İçeriğindeki bilgileri ise firmanın gerekliliklerine göre kendisi seçebilir. Birçok firma da bunu yapıyor.
1.Fiyat karşılaştırma indeksi
2. Fiyat kalite matrisi
3. Rakip fiziksel özellik karşılaştırması
4. Kategoriye göre rakip analizi
5. Pazar haritası
6. Pazar payı
7. Promosyon bütçesi adet
8. Rekabet analizi reklam özeti
9. Rekabet zekası özet
10. Ticari pazarlama bütçesi karşılaştırması
11. Yönetim bütçesi karşılaştırması
12.Rakip karneleri karşılaştırması
| Rakipler | Firma 1 | Firma 2 | Firma 3 | Firma 4 |
| Kuruluş | 1999 | 1965 | 1987 | 2001 |
| Sahipleri | 2kişi | halka açık | halka açık | 1 kişi |
| Finans gücü | Orta | Yüksek | Yüksek | Düşük |
| Firma tipi | AŞ | Holding | LTD | Girişim |
| Kaç tane markası var? | 7 | 3 | 6 | 1 |
| Yıllık ciroları nedir? | 12 M TL | 89 M TL | 25 M TL | 1 M TL |
| Organizasyon Yapısı nasıldır? | Fonksiyonel | Matrix | Flat | Dikey |
| Hangi yetkinlikteki personellerle çalışıyorlar? | 20% üniv | 30% üniv | 10% üniv | 50% üniv |
| Çalışan sayısı nedir? | 45 | 120 | 60 | 17 |
| Beyaz Yaka sayısı | 12 | 43 | 20 | 4 |
| Mavi Yaka sayısı | 33 | 77 | 40 | 13 |
| Ar Ge gücü ne kadar? | Düşük | Yüksek | Orta | Yok |
| Yıllık yeni ürün lansman sayısı | 12 | 250 | 10 | 4 |
| Yurtiçi ve Yurtdışı hangi fuarlara katılıyorlar? Kaç mt2? | Paperworld Cezayir 12m2 | Paperworld Cezayir 60m2 | Paperworld – 15m2 | Paperworld – 12m2 |
| Fuarlara kaç kişilik ekiple katılıyorlar? | 4 | 8 | 5 | 2 |
| Hangi sosyal Medyalarda yer alıyorlar? | F,t,i,p | F,t,i,p | F,t,i,p | F,t,i,p |
| Web Siteleri neleri içermekte? | Ürün etkinlik | Ürün etkinlik | Ürün etkinlik | Ürün – |
| Pazardaki büyüklükleri ve etkileri ne ölçüde? | Düşük | Yüksek | Orta | Yok |
| Hangi ülkelerde faaliyet gösteriyor? | 30 | 55 | 12 | 1 |
| Ürün segmentasyonu | Ofis,okul | Ofis,okul | Sanat,hobi | Hobi |
| Müşteri Segmentasyonu | Ofis,okul | Ofis,okul | Sanat,hobi | Hobi |
| Güçlü ve Zayıf yönleri neler? | İyi teslimat Zayıf kadro | Geniş kadro Az esneklik | Geniş kadro Az esneklik | Yüksek esneklik Zayıf kadro |
BONUS
L’oreal Estrat iş yönetim yarışmasında kullanılan raporlama çeşitleri
Estrat iş yönetimi yarışmasında yarışmacılar genel müdür koltuğuna oturtulup pazar haritalarından dağıtım kanallarına reklam bütçesi dağıtmaya, ürünün formulasyonuna göre üretim maliyetlerinden personel sayısına, rakip ürün formullerinden borsadaki hisse senedi fiyatlarına kadar iş yönetimiyle ilgili
48 ayrı ekrandan her ayrıntıyı hesaplayarak hisse değerini en yüksek tutabileni ödüllendirdiği bir iş yönetim yarışması.
Bu yarışmaya dünyanın değişik bölgelerinden 69.000 beyin 3er kişilik gruplar halinde 23.000 grup katılmıştı.
Bizim grubumuz ise bu 23.000 grubun 22.500 ünü geçerek dünya çapında yarı finale çıkmıştı. Orada kullandığımız rapor ekranları günlük yaşamda o kadar çok işimize yaradı ki kesin kullanan olur diye paylaşıyorum. İçerikteki rakamların herhangi bir şirketi için birşey ifade etmemektedir.
Rakip incelemeleri
excel olarak isterseniz buradan indirebilirsiniz. ESTRAT RAPORLARI-rakip incelemesi
Bu yazılar da ilgini çekebilir;
Excel'de Pazar Haritası Hazırlama (1 excel şablon içerir)
ÇİN’İN MARKALAŞMA SERÜVENİNDEKİ 7 ETKİLİ STRATEJİSİ
DELTA MODEL NEDİR? (HAX,WILDE)
24 ÖRNEKLE PROMOSYON TEKNİKLERİ
2008’den beri pazarlama dalında çalışıyorum. 2014’ten beri markamuduru.com’da yazıyorum. İnanıyorum ki markalaşma adına ülkemizde inanılmaz bir potansiyel var ve markalaşmak ülkemizi fersah fersah ileri götürecek. Kendini yetiştirmiş marka müdürlerine de bu yüzden çokça ihtiyaç var. Ben de öğrendiklerimi, araştırdıklarımı, bildiklerimi burada paylaşıyorum. Daha fazla bilgi için Hakkımda sayfasını inceleyebilirsiniz.