NARSİST NEDİR? NARSİSTLERİ TANIMANIZ İÇİN 78 KRİTİK GERÇEK18 min read

“Hep kendinden bahsediyor”

“Hiç duygularımı anlamıyor”

“Hiç eleştiriye gelemiyor”

“Havalı ama içi boş”

“Sürekli eleştiriyor”

“İlişkimiz çok hızlı başladı, sonra kötüleşti ve şimdi bırakamıyorum” gibi tespitleri yaptığınız arkadaşınız oldu mu?

Belki de narsist bir arkadaşınız var ve kendinize bile itiraf edemediğiniz özgüveninizi ve enerjinizi emen biriyle aynı ortamdasınız.

Narsistlik tedavisi olsa da çok ciddi bir hastalıktır. Kendinizi uzak tutmanız gerekir. Arkadaşınızın narsist olduğunu tespit etmeniz için narsistlerin özelliklerini iyi bilmelisiniz.

Narsist kişilik nedir?

Sigmund Freud’a göre narsizm “ dış dünyadan soyutlanan libidonun yani cinsel enerjinin egoya yani kişinin kendisine yönlendirilmesi durumudur.

Yani bir narsist tüm cinsel gücünü kendi imajına ve statüye harcayıp ilişkilerini kısa tutar. Bir narsistin ortalama ilişki süresi 4 ay derler.

Derin utanç ve terkedilme duygularını kapatmak için onlar yok gibi davranırlar. Duygularını kapattığından empati de yapamaz. Duygusuz hayat onlara zayıflık getirir

Harvard Tıp Okulu’ndan Psikolog Craig Malkin’e göre, “ Yanında başka biri varken duygularıyla hareket etmek durumunda kalmak narsistler için başarısızlıktır. Çünkü o zaman arkadaşları, ailesi veya eşleri tarafından duygusal olarak etkilenilebilecek biri olarak algılanabilirler.” diyor.

Narsistler kendilerini başka taraflarda güçlü tutmaya çalışırlar.

Narsistler;

• Kendine âşıktırlar.
• Oldukça zekidirler.
• Oyunu kuralına göre oynar.
• Nabza göre şerbet verir.
• İnsanları iyi gözlemleyip zayıf noktalarından vurur.
• Enerji vampiridirler. Sizi tüketirler.
• Kendileri asla psikoloğa gitmez, narsistlerin hasta ettikleri psikoloğa gider.
• Erkeklerde yaygın gibi gözükür ama kadınlarda da çok yaygındır.
• Narsist anneler kızlarına zulüm edip kendine bağımlı hale getirebilir.

Bir narsist tanıyorsanız, …kaçıııınnnn…

Narsistleri çeşitleri

Psikologlara göre narsistliğin iki çeşidi var:

• Dışa dönük narsist: Agresif, sesi çok çıkan tiplerdir.
• İçe dönük narsist: Daha içe kapanık, daha hassas, korunmasız, sinsi ve endişeli kişilerdir.

Her iki çeşit narsistin de ortak özellikleri kibir, ukalalık ve diğerlerini saymayıp sadece kendine odaklanmalarıdır.

Narsislerin farklı ortamlarda özellikleri

Narsist ebeveyn özellikleri

1- Gaslighting uygularlar. Gaslighting narsistlerin en çok kullandığı manüpülasyon aracıdır. Çok dikkatli olun. Kendinizi geliştirmenizi ve mutlu olmanızı engelleyecek şeyler yaparlar. Sevdiğiniz eşyayı saklamak, yaptığınız şeyi küçümsemek, laf sokmak bunlardan bazılarıdır. Gaslighting (1940) filmini izlerseniz diyaloglardan çok daha kolay anlayabilirsiniz. Gaslightinge uğradığınızı şuradan anlayabilirsiniz;

• Sürekli bir kontrol altında tutma isteği yaşarlar.
• Erişemedikleri bir hedef olduklarında veya bir sır sakladıklarında uygularlar.
• İstemedikleri duygularını tetikleyecek insanları kendinden uzak tutmak için kullanırlar.
• Size uyguladığı gaslightingi dışarıdan biri çözebilir diye sizi dışarıdan biriyle görüştürmek istemez.
• Kendilerini ve sınırları koruyabilmek için inanılmaz bilgi toplarlar, kendilerini yetiştirirler.
• Amacı sizin düşünmenize fırsat vermemek.
• Her suçlamada sizi hazırlıksız yakalarlar. Siz de gelecek hayatınızda sürekli bir şeylere hazırlıksız yakalanma korkusu yaşarsınız.
• Size ne kadar katlanacağını sorguladığını söyler dururlar.
• Küçük küçük gaslightinglerden edindiğiniz izlenim her an başınıza daha büyüğü gelebilir hissidir.
• Yaptığınız her şeyin yanlış olduğunu düşünürsünüz.
• Karşı taraf nefes aldığınız için bile sizi suçlar hale gelmiştir.
• Kendi başınıza karar alırsanız karşı tarafın kızmasından korkarsınız.
• Ufacık kararlarda bile gaslightingciden onay almaya çalışırsınız.
• Verdiğiniz tepkilerin doğru mu yanlış mı olup olmadığını bilemezsiniz.
• Bir şeylerin yanlış olduğunu bilirsiniz ama neyin yanlış olduğunu bilemezsiniz.
• Bir şey ters gittiğinde kendi suçunuz olduğunu düşünürsünüz.
• Siz haklı olsanız bile aman o haklı olsun da benim rahatım bozulmasın diye veya uzatmamak için tepki vermezsiniz.
• Ufacık şeylerde bile karşı taraf kızmasın diye yalan söylersiniz. Yeter ki tepki vermesin.
• Öncekine göre daha endişeli ve özgüvensiz hissedersiniz.
• Önceden bildiğiniz kişi değilsinizdir.
• Hayat enerjiniz sönmüş, karamsar mutsuz bir hale gelmişsinizdir.
• Siz daha çok özür dileyen taraf olursunuz.

Gaslighting örnekleri;

Siz ufak bir eleştiride bulunsanız hemen ayağa kalkar ve aşırı tepki verir, siz de kendinizden şüphe edersiniz. Örneğin;

• Sizi aşağılarlar, mesela “şişmansın” derler, siz “beni üzüyorsun” dersiniz, o da “özür dilerim” demez, “seni düşünmemi bile istemiyorsun, ne kadar aptalsın” der. Sizi aşağılayarak bastırmak isterler. Siz de sizi düşündüğünüze bir şekilde kendinizi ikna edersiniz. O ilişkiden çıkmak istemediğiniz için buna maruz kalmayı istersiniz.
• Sizin kendinizden şüphe ettirmek için başka insanları referans olarak kullanırlar. Mesela siz bir şeyden sitem edersiniz. O da şöyle tepki verir. “Annenle konuştuk o da seni sevmiyor” veya “Geçende arkadaşınla konuştuk o da senin sorunlu bir tip olduğunu düşünüyor” gibi.
• Başka bir örnek; narsist insan size aşırı tepki verir, bağırır çağırır ama 2-3 dakika sonra sanki hiçbir şey yokmuş gibi konuşmaya sakin devam eder. Siz de ne olduğunu anlamazsınız.
• Kendinizden şüphe etmeye başladığınız için kendi başınıza karar vermekte zorlanırsınız. Sizi gaslightinge uğratan kişinin iznine başvurmak zorunda hissedersiniz. İçe kapanırsınız, sosyalleşmek ve kendinizi anlatmak istemeyebilirsiniz.

2- Sizden daha iyi bildiğini mutlaka hissettirir. Hep kendisi hakkında konuşur ve sizi pek diyaloga dahil etmez. Kendi fikirlerinizin ve hislerinizin

duyulduğundan emin olmazsınız. Bir şey söylediğinizde ve narsist bunu onaylamazsa yorumlarınız ya düzeltilir, ya dinlenmez veya reddedilir.

“Babamın en favori görüşü şuydu; “ama…” “aslında…” veya “senin yaptığından daha iyisi var….” Her zaman daha fazla bildiğini hissettirirdi.

― Anonim

3- Erkek çocuktan annesini kıskanır. Erkek çocuk annesine sürekli ilgiliyse narsist bir baba anneden çocuğu uzak tutmaya çalışabilir veya anne çocuk ilişkisinden tamamen kendini uzak tutabilir.

4- Narsistik babalar çocuklarını şu şekilde hissettirir; Yardımsız, korkmuş, aşağılanmış, güçsüzlükten delirmiş.

5- Çocuklar ya narsist olurlar ya bağımlı olurlar. Aldıkları mesaj bir şekilde yetersiz oldukları ve babasının isteklerini yerine getiremedikleridir. Annesi tarafından sevilmiş olsa da sevilmeye değer olmadığını düşünürler.

Ben şunu keşfettim. Narsist ve bağımlı zinciri aileden çocuğa geçer. Eğer bu zincir kırılmazsa nesiller boyu devam edebilir.

Franz Kafka’nın “Babaya Mektup” kitabına bakarsanız narsist bir babayı tarif edecek çok temiz cümleler bulabilirsiniz. Bazılarını aşağıya aldım;

6- Hep babanız iyiymiş de siz kötüymüşsünüz gibi gelir. Sizi iyi davranmaktan başka hiçbir suçu yokmuş gibi sizi ayıplarlar.

7- İyi davransa bile inanmazsınız. Bir gün iyi davranmasını beklersiniz. Size arkadaşça bir söz ile sadece elinizi tutarak ya da güzel bir bakışla yaklaşsaydı sizden istediğiniz her şeyi alabilirdi.

8- İhtiyacınız olan duygusal yakınlığı size vermez. Hâlbuki ihtiyacım olan şey; biraz cesaret, biraz güler yüz, geleceğinizi aydınlatmaya yetecek kadar yardımdır.

9- Kendinizi zayıf hissettirir. Kendiniz çelimsiz bir zavallı gibi hissedersiniz, sadece babanızın karşısında değil bütün dünyanın karşısında da öyle hissedersiniz çünkü sizin için her şeyin ölçütü babanızdır. Size söylediği her söz bir çocuk olarak sizin için neredeyse Tanrı’nın bir emri gibidir.

10- Sürekli suçlar. “Bu çocuğu ikna etmeye çalışmak mümkün değil, her şeye karşı çıkar o,” der hep ama ilk karşı çıkan hiçbir zaman olmaz.

11- Sizin deneyimlerinize önem vermez. Tecrübeye dayanarak söylenen her söz babanızı daha da sinirlendirir, asla fikrini değiştirmez.

12- Sizin bir şeye karar vermenizi istemez. Karar verme yetinize hep yukarıdan bakar.

13- Çok konuşmanızı istemez. Çok erken yaşlardan itibaren konuşmanızı yasaklamış gibi konuşmaktan fikir beyan etmekten vazgeçersiniz.

14- Sizi hep savunmasız bırakır. Babanız bir an olsun bile düşünmeden eleştirilerde bulunur, kimse için üzülmez; ne söylerken ne de sonrasında. İnsanları kendine karşı tek kelimeyle savunmasız bırakır.

15- Onu hatırlatan her şeyden kaçarsınız. Bütün yetiştirilme tarzınızın bir sonraki sonucu ise size babanızı uzaktan yakından hatırlatan her şeyden arkanızı döndüğünüz gibi kaçmanızdır.

16- Hiçbir şekilde itirazda bulunamazsınız. Çünkü onun onaylamadığı ya da onun tarafından ileri sürülmeyen bir konuda seninle sakin bir şekilde tartışmanın imkânı yoktu

17- Yanında rahat konuşamazsınız. O varken -alışkın olduğun bir ortamdayken mükemmel bir konuşmacı olabilir- siz kekeleyip saçmalarsınız ve bu sizi daha da sinirlendirir. Zamanla onun varlığında doğru düzgün düşünüp konuşamamaya başlarsınız. Konuşma yeteneğinizi kaybedersiniz.

18- Aynı işyerinde çalışmak istemezsiniz. Çalışsanız bile dükkândan artık neredeyse korkar hale gelirsiniz ve dükkân sizin için ilgi çekici bir yer olmaktan çıkmıştır.

19- Size izin verirken bile rahatsız eder. Size “Ne istiyorsan onu yap; bana göre bu senin tercihin; yeteri kadar olgunlaştın artık; sana tavsiye verecek değilim” der, ve bunların hepsini öyle berbat, alttan alta öyle öfkeli bir ses tonuyla söyleyip suçlar gibi konuşur ki o gür sesin çocukluğunuzda tüylerinizi diken diken eder.

Narsistler ilişkinin başındayken

20- Flörtün ilk aşamasında sizi aşk bombardımanına tutarlar. Bu evrede narsist size bolca övgüler

yağdırıp, sizi güzel hediyeler ile şımartıp sevildiğinizi ve onaylandığınızı hissettirir. Herhangi bir ilişkiye göre flört dönemi çok yoğun yaşanır.

21- Narsisistik, bir şey yapmaksızın kendini sevemediğini düşünür. Kendisine saygı duyamadığı için, kendisini sevebilmek ve saygı duyabilmek adına, durmadan bir şeyler yapma ihtiyacı duyar.

22- Sonrasında ilişkinin seyri birden değişir. Narsistik kişi ile ilişkiniz yavaş yavaş bir cehenneme dönse bile, hala bu ilk evrenin verdiği umut insanı ilişkide tutar. İnsanlar buna alışmışlık diyebilir ama değildir. Onun ilgisini çekmek için bir şeyler yapmanız gerektiğine inanmaya başlarsınız. Çünkü onu kaybetmeye başladığınıza dair garip sinyaller verir.

23- Duygusal hiçbir şey konuşmazlar. Herhangi bir duygu hissetmek, kontrolü kaybettikleri hissini yarattığından herhangi bir şekilde duyguları harekete geçtiğinde konuyu değiştirmeyi tercih ederler.

24- Özel hayatınızı merak eder. Size özel olan şeyleri en ince ayrıntısına kadar öğrenmek ister. Mesela sosyal medya şifrelerinizi isteyebilir. Vermezseniz bir şey gizlediğinizi düşündüğünü söyler. O da şifresini verir ama verdiği hesabın sahte olup olmadığını kontrol edin.

25- Tüm sosyal medya geçmişinizi izler. Emailinizde bulunan her şeyi tek tek okur, her bir emaili ve onları yazan kişileri mercek altına alır. Facebook sayfanızdan size sormadan yakışıklı bulduğu ya da sizi samimi bulduğu kişileri siler. Her türlü kuşku verici email ve kişilerle ilgili olarak sizi sorguya tutar.

Narsistler partner seçerken

26- Narsistler nasıl seveceklerini bilmezler, sevgiyi almak için nasıl manipüle edeceklerini bilirler.

27- Onu beğenecek övecek kişileri seçerler. ve onların duygularını kontrol altına almaya çalışırlar. Onu övmesi için kesinlikle hükmedebileceği ve sözünün geçeceği birini seçerler. Sonra da onlardan sıkılırlar.

28- Narsist kadınların ve erkeklerin arkadaş seçimi farklıdır. Narsist kadınlar genelde yüksek statüye sahip erkek arkadaşlar edinirler ve bu sayede değerli hissederler.

29- Narsist erkekler, istikrarlı ilişkilerden kaçarlar. Çoğunlukla evli insanları tercih etmeleri de bu yüzdendir. Sosyal hayatta evli olduğu halde biri ile aşk yaşayanları o da kabul etmez. Hatta kendi karısı böyle bir şey yapacak olsa, gözünü kırpmadan onu dışlar, eleştirir ve hatta extrem durumlarda öldürebilir bile.

30- Aldatmaya meyillidirler. Psikologlara göre narsistler, eşlerinin kendilerine bağlılığından emin olduktan sonra aldatmaya meyillidir. Ortalama narsistle bir ilişki 4 ay sürer. Ayrıca kendilerinin pek tercih etmediği cinsle ilişkilere başkalarını ikna etmeye de bayılırlar.

31- Mükemmel insanı ararlar. Narsistler genellikle şöyle düşünür: “Mükemmel birini bulmalıyım. Belki onların mükemmelliği bana da yansır ve ben de muhteşem olurum,”. Veya “benim arkadaşlarım şu bu konumlarda, ben onların arkadaşıyım, biz onlarla aynı denkteyiz”. Ardından hayatlarına giren kişilerin mükemmel olmadığını fark ettiklerinde hayal kırıklığına uğrar ve uzaklaşırlar.

Narsistlerle ilişki ilerlediğinde

32- Narsistlerle duygusal sağlıklı ilişki yürütemezsiniz. Siz kendi kırgınlıklarınızı, acılarını paylaşmak istedikçe narsist sizi dinlemez hatta küçümser. Dolayısıyla ilişkiyi daha sağlıklı hale getirmek için sarf ettiğiniz tüm çabalar boşa çıkar.

33- Her şeye karışırlar. Elinizi, ayağınızı koyduğunuz yere, giydiğiniz kıyafete, ayakkabıya, saçınızın şekline ve arkadaş seçiminize karışır. İlişkinin belli bir noktasından sonra, sanki bir şeyler ciddiye binmiş gibi sizi kısıtlamaya başlar. Siz “ah erkegim beni kıskanıyor” diye hayaller kurarsınız ama amacı sizin daha iyi olmanızı istememesidir.

34- Aptal ve gereksiz kıskançlıklar içindedir. Kronik olarak aldattığı, sürekli başka ilişki arayışları içinde olduğu için sizin de aynısını yaptığınızı düşünür.

35- Onu dinlemezsen anlatmayı keser. Sohbet ederken ilginin dağıldığını ve bir an dışarı baktığını düşün. Narsistler zaten zor iletişim kurarlar. Kurdukları iletişimin zayıfladığında ise sanki koptuğunuzu düşünüp tekrar kendinizi vermenizi isterler.

36- Sizin özgürleşmenize tahammülleri yoktur. Özgürce davranmanıza, karar almanıza tahammülleri yoktur. Onun çizdiği alanın dışına çıkmanız onlar için tehdittir. Çıkmamanız için mücadele verirler, çıkınca da terkedildiklerini anlar ve sanki hiçbir şey yokmuş gibi sessizliğe gömülürler. Mesela bir kitap aldınız ve kendinizi geliştirmek mi istiyorsunuz. O kitabı bir süre bulamayabilirsiniz. Saklamış olabilir.

37- Yüz bulduğu an, sizi acımasızca eleştirmeye başlar. Sakın yüz vermeyin sürekli güçlü olduğunuzu kendinize özel bir hayatınız olduğunu hissettirin.

38- Açık seçik ve küfürlü konuşabilirler. Şaka değil, narsistler daha agresif ve dik konuşabilirler. Küfür kelimelerini kullanabilirler. Tansiyonun arttığı zamanlarda narsistler her şeyi gücü devam ettirmek için söyler.

39- Eleştiriye tamamen kapalıdırlar. Onlar için beğenilmeme ya da reddedilme gibi bir durum söz konusu olamaz.

40- Narsistlerin çoğu mükemmelliyetçidir. Sizin ya da başkalarının yaptığı hiçbir şey yeterli değildir ve takdiri hak etmez. Kolay kolay beğenmezler, heyecanlanmazlar. Her şeyin mükemmel olmasını beklerler ama mükemmelin sınırı olmadığından her defasında biraz daha fazlasını düşünerek mutlu olamazlar. Sizi de aşırı rahat olmakla suçlar ve eleştirirler. Yani beraber bir iş yapmak mutsuzluktur.

41- Kendini haklı çıkartmak adına sürekli zig-zaglar çizerek konuşur. Yenileceğini düşündüğü andan itibaren kendinizi ciddi bir psikolojik savaşın içinde bulursunuz. Bu insanların yaşam felsefesi “en iyi savunma, saldırıdır!” Haksızlığı gün yüzüne çıktığında saldırıya geçerek hakaretler yağdırır.

42- Patolojik seviyede yalancıdır. Durumu ne kurtarıyorsa onu söylerler. Eleştirilmemek için her türlü kıvırmayı yaparlar. Aynı soruyu iki kez sorun. Farklı cevap veriyorsa belli bir aradan sonra üçüncüye de sorun. Yine farklı cevap veriyorsa ikisi yalan biri doğru diye düşünmeyin, muhtemelen üçü de yalan.

43- Duygusal konular açıldığında birden sessizleşebilirler. Duygularını tam ifade edemedikleri için iyi iletişim kuramazlar. Siz de ağzından cımbızla laf almaya çalışırsınız. O da duygusunu ifade edemediği ve bunda zorlandığı için üzerinde baskı hisseder, kendini saldırılmış ve zorlanmış hisseder. Kendini korumak için sessiz kalır. Kendini tekrar güvende hissedene kadar sessizliğini bozmaz. Ya da tehlikeyi üzerinden atmak için geri agresif tutumda bulunabilir.

44- Ona davrandığınız gibi size davranır. Duygularını dinleyip samimi cevap veremeyeceği için ne cevap vereceğini genelde bilmez. Bir sonraki adımda ne yapacağını bilemez ve genelde donar. O yüzden en güvenlisi sizi taklit etmektir. Neden öyle davrandığını sorduğunda sizin öyle davrandığınızı söyler. Mesela sizi aradığında 2 saat sonra geri dönerseniz bir sonrakinde o da görse bile cevap vermez, 2 saat bekleyip öyle cevap verir.

45-Zihnini okumanı beklerler. İletişimini kurmadıkları kafasının içindeki düşünceleri göremediğin, duyamadığın için bir güzel de seni azarlarlar. Bir diğer gaslighting tekniğidir. Yarım yamalak ve eksik söyleyip tamamını anlamanızı beklerler.

46- Daima kendi sorunları ön plandadır. Başkalarının ne yaşadığıyla kesinlikle ilgilenmezler. Bu yüzden onlarla sorunlarınızı paylaşmanız yersizdir.

47- Sadece kendi planlarını yapabilirler. Başkasını hayatlarına alamadıkları gibi başkasının planlarına da dahil olmazlar. Aslında sevgiliniz narsist ise sizi hayatına hiç almamıştır. Siz yokmuşsunuz gibidir.

48- Kendi planını yapar. Sizin ona uymanızı bekler. Sizin planınıza uymak onun için bir kayıp ve alt plandaki birine yardım etmek gibidir. Sizi aslında içten içe küçümser bile. O yüzden sizin planınıza dahil olmaz.

49- Başkasıyla çok güzel bir aşk yaşadığını düşünmenizi ister. Çok eskilerden birine ciddi bir aşkla bağlı olduğunun düşünülmesini ister; ilişkinizde sorun olsa nasıl olsa o en iyi aşkı daha önce yaşamıştır. Bu anıya sığınıp kendisinin büyük aşklara layık olduğunu düşünmenizi ister. Eğer ilişki yürümüyorsa sizin yüzünüzdendir. Kanıt olarak da o daha önce büyük aşk yaşamıştır. Bitiş sebebi de asla kendisi değildir.

50- Sizin duygunuzu anlayamazlar. Empati kurma becerisinden yoksun davranırlar. Karşı taraf kendi kırgınlıklarını, acılarını paylaşmak istedikçe narsist tarafından reddedilirler. Dolayısıyla ilişkiyi daha sağlıklı hale getirmek için sarfedilen tüm çabalar boşa çıkar, hiçbir zaman karşı tarafın istekleri, ihtiyaçları karşılanmaz.

Narsistler ayrıldıklarında

51- Sahte gözyaşları dökerler. Siz ayrıldığınızda özür dilemeleri, pişman olduklarını söylemeleri, daha iyi olacağına söz vermeleri ama pek de çabalamamaları narsistler için çok yaygındır. Bu onlar için değişimin başlangıcı değil sizi sömürmeleri için tekrar kanca takmaya çalışmaları içindir. Kelimeler önemli değildir. Söyleyerek insanlar değişmez. Davranışlarını 1-2 hafta gözlemleyin. Gerçekten pişmansa, davranışlarının iç sebeplerini sorgulamaya başlamışlarsa ve değişmeye çabalıyorsa biraz süre verin. Bu iyileşme süreci aslında uzun bir süreçtir. Değişmiyorlarsa canınız acısa da uzaklaşın. Çünkü ilişkide yine rahata ererlerse aynı döngüye dönecekler.

52- Sizi suçlar. Bir şeyler ters gitse narsistler tüm suçu başkasının üstüne atar. “Zaten her şey senin suçundu” deyiverir ve hiç gözünü bile kırpmaz. Bu yüzden ilk başlarda sizi aşk bombardımanına tutar ve sonrasında bozulan her şey için sizi suçlar. Aşk bombardımanı ilerideki sizi suçlamaları için zemin oluşturur. Bir gecede siz narsistin hayatında en kötü insan haline gelirsiniz.

53-  “Zaten ben bitirecektim” derler. Siz terk ettiğinizde zaten ben de bitirmeyi düşünüyordum deyip sizi delirtebilirler. Ona zarar geleceğine size zarar gelsin, sizin canınız acısın derler. Bu kancaya düşmeyin, sizi anlaması için uğraşmayın. Tekrar kontrolüne girmeye başlarsınız.

54- Hemen birini bulur ve sizin gözünüze sokar. Narsistlerin hemen birini bulması çok yaptıkları bariz bir göstergeleridir. Diyelim ki kafede ayrıldınız, eve gidene kadar randevu sitelerine girmiştir bile. Hemen birini bulur ve sizin gözünüze sokar. Birini seven bir insan gerçekten bunu asla yapamaz. Ama narsist yapar. Bu da sizin için çok can yakıcıdır.

55- Damarınıza basmayı iyi bilir. Narsist sizi iyi gözlemlemiştir. Nerenize kancayı atıp sizi kızdıracağını çoktan gözlemlemiş ve belirlemiştir. Mesela sizi aramaması sizin hoşlanmadığınız bir şeyse o bunu yıllarca yapabilir. Terkedilme korkunuz mu var, hemen iyileştirin.

56- Hakkınızda söylenti çıkarır. Narsistler için herkesin gözü önünde ilişkisinin bitmesi zor bir durumdur. Çevreyi taraf tutmaya iterler. Ayrılmanızın arkasındaki sebebi çevrenize sizden önce anlatmaya başlar.

57- İhtiyaç olduğunda tekrar sizi ararlar. Narsistler güçlü ve özgür gözükmeye çalışırlar fakat çok ihtiyaç halindedirler. Ayrılsanız bile sizden gelip aracınızı tamir etmenizi, işle ilgili yardım etmenizi, bir şey alırken fikir vermenizi isterler.

58- Sizi cezalandırırlar. Narsist ayrılmak istediğinde sizin için önemli noktalarda size zorluk çıkarır. Size ödemesi varsa keser, eşyalarınızı size vermek istemeyebilir. O yüzden ayrılmadan önce tüm hazırlıkları yapın. Sessizce terk edin.

Narsistler iş hayatında

59- Herkesin onu kıskandığını ve izlediğini sanır. Ortamda ihtiyacı olmasa bile arada tuvalete gidip yolda giderken insanların onu izlediğini düşünebilir. (Gerçek hikaye)

60- Övgü ve iltifattan beslenirler. Bunlara ulaşmak içinse çok çalışırlar genelde başarılı insanlardır.

61- Kendi çıkarları için, insanları kullanabilirler. Çünkü her şey ve herkes onlara hizmet etmelidir.

62- Her şeyi sadece kendi istedikleri biçimlerinde görürler. Kendi fikirlerini desteklemek için çok araştırırlar ve gayet tutarlı nedenler bulabilirler.

63- Ya onlardan yanasınızdır ya da onlara karşısınızdır. Onlara karşıysanız ve duymak istemedikleri şeyleri söylerseniz, dikleşebilirler.

64- Emirler yağdıracakları meslekleri seçer. Gözleri hep müdürlüktedir. Daha aşağısı kurtarmaz. Birine emir verip onu ezerek tatmin olurlar.

65- Çok kuralcıdırlar hiç esnek değildirler. Esnek olamadıkları için kurallara sığınırlar. Duruma özel, durumu kurtaracak fikirler üretemedikleri için kuralları uygulamak onlar için kurtarıcıdır. En azından kurallar kabul görmüştür. Kuralları uygularlarsa eleştirilmeyeceklerini düşünürler. Ama esnek olamazlar. Çoğunlukla esnek olmayı gerektirmeyen meslekler seçerler.

66- Kontrollü olmalıyım derler. Herkes işini zamanında düzgün yapmalı. Hata yapmamalıyım. Eleştirilmeye fırsat vermemeliyim. Hiç kimse de hata yapmamalı. Kurallar aynen uygulanmalı. Eksiklikler, hatalar, yetersizlikler en temel korkularıdır.

67- Aşırı derecede eleştirel ve cezalandırıcı tutumlara sahiptirler. Hem kendilerine hem de başkalarına fazlasıyla yüklenirler. Hem kendi performanslarını hem de başkalarının performanslarını değerlendirmekle meşgul olurlar. Standardı yakalayamama korkusu nedeniyle yoğun kaygı ve endişe yaşarlar, başarısızlıkla karşılaştıklarında depresyona girerler.

68- Biri hakkında iyi bir şey söylendiğinde kendisini huzursuz hissederler. Başka birinin iyi ve başarılı olması, kendi yetersizlik duygularını tetiklediği için rahatsızlık yaratır. Buradaki korku, geride kalma, unutulma ve önemini yitirme korkusudur. Acilen, övülen, takdir edilen kişilerin küçümsenmesi çabasına girişirler.

69- Onları biri övmezse övüldüğünün hayalini kurarlar. Bütün insanları etkileyecek, herkesin hayranlığını kazanacak ve çok tanınmış, tapılan bir insan olmalarını sağlayacak şeyler yaptıkları, çeşitli hayaller kurarlar. Kendilerini Nobel ödülü almış, konuşma yaparken, dünyanın en zeki, en yakışıklı insanı seçilmiş, bütün dünyayı kurtaracak bir kahramanlığı gerçekleştirmiş olarak hayal ederler. Bu hayallere, gerçekmiş gibi inanır ve kendilerini değersiz hissetmekten kurtulurlar.

Narsistlerin zayıf noktaları

70- Duygularını yaşayanlardan nefret ederler. Aslında narsistler de küçükken normal insanlardı. Aileleri onları utanç ve suçluluk hisleriyle büyüttü. Duygularına kendilerini kapattılar ve narsistleştiler. Onlar da duygularını kanlı canlı yaşamak istiyorlar. Yaşayan insanları kıskanırlar. Siz duygularınızı yaşamaya devam edin.

71- Başkalarına odaklanamazlar. Başkasını dinlemek, ona odaklanmak çok zorlandıkları bir şeydir. Özellikle karşısındaki kişide ufacık da olsa kendinden bir şey bulduysa, narsistler kendisiyle iletişim kuramadığı için onunla da kuramaz. Ona odaklanmasını söyleyin, “beni dinle, bende misin” diye sorun. “En son ne dedim” deyin. Bir çoğu zaman dinlememiş olacaktır.

72- Kavga etmezse can bulamaz. Narsistleri delirten şeylerden biri kontrolü kaybetmeleri ve kavganın olmaması. Tartışmaya girmişseniz, devam ettirmeniz ona sadece güç verir. Tartışmayı devam ettirmeyin. Haksız olduklarını düşünmezler ve asla özür dilemezler.

Narsistlerden korunmanız için

73- Söylediklerinin gerçekliğini kontrol edin. Narsistler gözünü kırpmadan yalan söyleyebilirler. Sürekli kontrol edin ve laflarını takip edin. Doğruluğunu kontrol edin.

74- Uzak durun. Bütün hayatınız boyunca sizi deli sanan bir akıl hastasıyla uğraşmak istemiyorsanız, kendinizi terkedilmiş, itilmiş, kaybolmuş, yaşarken ölmüş hissetmek istemiyorsanız, narsistlerden uzak durun!

75- Arkadaşlarınızı uzaklaştırmayın. Sizi kendinize bağlı kılmak için sizden arkadaşlarınızı uzaklaştırmaya çalışıyor olabilir. Eğer narsistle uzun süreli bir ilişki yaşamışsanız, belki de ilişkinin sonunda hayatınızda sadece o kalmış bile olabilir. Ondan ayrıldığınız takdirde tamamen yapayalnız kalmaktan korkabilirsiniz. Korkmayın. Eski arkadaşlarınızla aranızı hep iyi tutun.

76- Kendinizi suçlu hissetmeyin. Birçok insan bir narsistle yaşadığı ilişki sonrası, esas narsistin kendisi olduğuna inanabilir. Psikologlar der ki “bize asıl hastalar değil de hastaların hasta ettikleri sağlıklı kişiler gelir.” Tüm bunlar sonucu ilişkide yaşananları hak ettiğinizi düşünüyor ve kendinizi suçlu hissediyor olabilirsiniz. Hissetmeyin!

77- Grupta öne çıkın. Narsistler diğer insanların öne çıkmasını istemezler. Siz grupta neşeli ve öne çıkan bir tipseniz bu narsistin canını çok yakacaktır. Başkasının ilgi merkezi olmasını kaldıramazlar. Hatta insanlar size ilgi göstermezse kişisel saldırı olarak alırlar.

78- Kendi ihtiyaçlarınıza öncelik verin. Narsistler kendinin nerede bittiğini ve başkasının nerede başladığını bilmezler. Bilinçaltında başkalarını kendilerinin “uzantısı” olarak görürler. İnsanları kendilerinin hizmetinde olarak görürler. Bu da tüm ihtiyaçlarını insanların ihtiyaçlarından öne koymalarına sebep olur. Hatta kendi çocuklarının bile. Başkalarını nasıl kullandıklarının farkına bile varmazlar, rahatsız olmazlar, normal görürler. Bu bitmez. Siz kendi ihtiyaçlarınızı öne koyun.

Sonuç olarak

Eğer bir narsistin yanında zaman geçirirseniz kendinizi güvensiz, kafası karışık ve delirmiş gibi gösterir. Narsistlerle ne kadar zaman geçirirseniz o kadar kötüleşir. Sizin hakkınızda ne kadar çok öğrenirlerse o kadar sizi manupüle edecek malzeme üretir.

Kazanmaya çalışmayın, zekanızı ispatlamaya çalışmayın. Narsistlerden değişmesini istemeyin. Size sahte bir ümit verir ve sizi oyalar.

Sizi alttan alta yönlendiren korkularınızdan ve bağımlılıklarınızdan kurtulun. Kendinize ve başkasına olan güveninizi arttırın.

Duygusal olgunluğunuzu arttırın. Duygusal olgunluk ve olgun olmama halinin karşılaştırmasını aşağıda inceleyin. Siz duygusal açıdan olgun taraf olun.