Uzun yola çıkmadan önce araç ve kendinizi hazırlamanız için 28 fikir8 min read

Uzun yola çıkmadan önce aracınızın yürür mekanizmasını, motorunu, görüşü, evrakları, gerekli aparatları ve kendinizi hazırlamanız için bazı tüyolar okuyacaksınız

Uzun yola çıkmadan önce kendinizi ve aracınızı evraklarıyla beraber hazırlamanız yolculuğunuzu rahat geçirmenizi sağlar.

Aşağıdaki uzun yol yolculuk tüyolarını siz de mutlaka hayatınıza geçirin, güzel bir yolculuk geçirmenize yardımcı olacaklar.

Yürür mekanizması kontrolü

1- Lastiğin havasını kontrol edin.

Lastiklerin epsi eşit basınçta olmalıdır. Yoksa sağa veya sola çekebilir. Hepsi aynı basınç değerinde olması da yeterli değil tabii ki. Her arabada farklı basınç değeri olabilir fakat bir çok arabada kabül edilen uzun asfalt yolda giderken 32 PSI basınç en kabul görülen değerdir. Petrol ofislerinde lastiklerin havasını ölçebileceğiniz gibi kendi analog veya dijital pompalarınızla da bu değeri ölçebilirsiniz. Lastik basınçlarını doğru ayarlarsanız yol tutuşu, yakıt tüketimi ve frenleme konusunda rahat edersiniz. Fazla veya az şişirmek yerine aracınızın doğru basınç değerini öğrenip onu kullanın.

Örneğin kullanım kılavuzunda şu bilgileri bulabilirsiniz;

2- Uzun yola çıkmadan rot balans ayarı yaptırın

Rot veya balans ayarı bozuk olan araçla yola çıkmayın. Balans ayarları nispeten ekonomiktir. Balans ayarı bozuk bir tekerlek araçta titreme yapar ve uzun yolda uzun süre buna maruz kalmak sizi çok yorar. Şehir içi düşük hızlarda balans bozukluğu pek hissedilmez fakat hız yapmaya başladığınızda bu bozukluk hissedilebilir.

3- Fren balata kontrolü

Uzun yola çıkmadan önce mutlaka frenlerinizin iyi olduğundan emin olun. Özellikle yüksek hız sınırı olan yollarda giderken kontrollü gidebilmek için fren balatalarınızı uzun yola çıkmadan en azından gözle kontrol edin. Aşağıdaki çizim size zamanının gelip gelmediğini ölçmek için bir referans olacaktır.

4- Fren hidroliği sıvısı kontrolü

Fren hidroliği ulaşması kolay bir yerdedir. Bu sıvının da 2 bakımda bir değişmesi faydalı olur. Eğer değiştirmezseniz duruş mesafeniz uzayacaktır. Fren hidroliği sıvısının sağlıklı olduğundan emin olun.

5- Yedek lastik ve kriko bulundurun

Bagajda araçla beraber gelen yedek lastik ve kriko gibi aletlerin çalışır olduğundan emin olun. Yedek lastiğin havasının yerinde olduğundan emin olun. Gerekli durumlarda kullanılmak üzere araçta bijon anahtarı, kriko, tornavida ve pense seti bagajda olur, siz hala kullanılır olduğundan emin olun.

Motor kontrolü

6- Göstergenizi ve yanan ışık varsa kontrol edin

Aracın göstergesinde herhangi yanan bir uyarı ışığı varsa bununla ilgilenin. Herhangi bir arıza ışığı yanarken uzun yola çıkmayın. Işıkların anlamlarını da mutlaka öğrenin. Kullanım kılavuzuna bakabilirsiniz. Örneğin benim kılavuzda şu tablo verilmiş;

Işıkların rengine göre anlamları aşağıdaki gibi.

Yeşil / Mavi Işıklar: Bilgilendirme amaçlıdır, arıza değildir.

Sarı / Turuncu Işıklar: Dikkat edilmesi gereken uyarılardır, sürüşe devam edebilirsiniz ama kontrol etmelisiniz.

Kırmızı Işıklar: Ciddi arıza veya güvenlik uyarısıdır. Hemen durup kontrol edilmelidir.

7- Motor yağınızın çubukla seviye ölçümünü yapın

Yağ çubuğunu hemen açıp çubuğu çıkarın, silin ve tekrar takın. 3-5 saniye sonra çıkarın. Aşağıdaki gibi bir değer aralıklarını gösteren çizgiler göreceksiniz.

Motor yağının seviyesinin düşük veya yüksek olmaması gerekir. Az yağın zararı olduğu gibi fazla yağın da zararı bulunuyor. Örneğin benim aracın yağ kapasitesi kullanım kılavuzuna göre şu şekilde;

Eğer motor yağını kendiniz değiştirecekseniz kullanım kılavuzunu mutlaka okuyun. Genel kanı her 10.000 km yaptıktan sonra veya 1 yıl tamamlandığında yağın değişmesi gerektiği yönündedir. Siz de yıl veya km hesabı yaparak yağ değişim tarihinizi de belirleyebilirsiniz. Yağ belli bir zaman sonra özelliğini yitirdiği için eğer yol yapıyorsanız 6 ayda 1 değişim bile sağlıklı olabilir. Temiz ve kaliteli bir motor yağı kullanın. Motorda aşınmayı azaltır ve performansı arttırır.

8- Motor yağ kaçağı var mı kontrol ettirin

Eğer aracınızı park ettiğiniz yerden hareket ettirdiğinizde yerde yağ lekesi görüyorsanız yağ kaçağı vardır. Hemen ustanıza götürüp yağ kaçağı kontrolü yaptırın.

9- Soğutma suyunu kontrol edin.

Aracınız uzun yolda ısınacağı için kendini sık sık soğutacaktır. Bunun için soğutma sıvısı seviyesi de yeterli olmalıdır. Yedek depodan seviye kontrolü yapabilirsiniz. Soğutma sıvısı motorun ideal sıcaklıkta çalışmasına yardımcı oluyor. Motorun hararet yapmasını engel oluyor. Yeterli seviyede olduğundan emin olmalısınız.

10- Akünüzü kontrol edin

Akünüzün uzun yola çıkmadan önce voltaj kontrolünü yapın. Basit bir multimetreyle ölçüm yapabilirsiniz. Siyah kabloyu eksi kutbuna kırmızı kabloyu artı kutbuna bağlayarak 12 V nin üstünde olduğundan emin olun. Voltaj değerlerinin anlamı şu şekilde;

11- Triger Kayışı veya zinciri kontrolü yapın

Uzun yola çıkmadan önce triger zinciri veya kayışınızın değişimine daha vakit olduğundan araçtakinin iyi durumda olduğundan emin olun. Triger kayış/zincir arızası motorun çalışmasını durdurup ilerlemenize negel olacak ve masraf açabilecektir. Triger kayış/zincirinizn iyi durumda olduğundan emin olun.

Görüşü iyileştirin

12- Cam silecek suyunun seviyesini kontrol edin

Uzun yola çıkmadan önce camlarınıza ara ara su fışkırtmak ve temizlemek isteyebilirsiniz. Toz gelebilir veya yolculuk esnasında kirlenebilir. Cam suyunun dolu olduğundan emin olun. Camlanızı her an temizleyebiliyor olmanız uzun yolculuklarda oldukça önemlidir.

13- Sileceklerin tam oturduğundan emin olun

Uzun yola çıkmadan önce sileceklerin kaucuk kısımlarının da tam oturduğundan ve hiç ses çıkarmadığından emin olun. Yağmura yakalanırsanız yağmuru da cam sileceklerinin kolayca ve hızlıca sıyırabildiğinden emin olun. Silecekler serleşmiş veya tam oturmuyor ise camı temizleyemez ve görüşünüz bozulur. Sileceklerinizi ya tam oturur hale getirin, ya kauçuklarını temizleyin veya kauçuk bölümünü değiştirin.

14- Farları ve sinyalleri Kontrol Edin

Şu lambaların yandığından emin olun.

• Kısa farlar
• uzun farlar
• sis lambası
• stop lambası
• sinyaller
• geri vites lambası
• dörtlüler
• plaka lambası

Özellikle fren lambası arkadakinizin siz fren yapınca sizi farketmesi için çok kritiktir. Eğer hava karanlıkken uzun yola çıkacaksanız tüm far ve sinyallerin iyi çalıştığından emin olun.

Acil durum malzemeleri

15- Aracınızda acil durum malzemeleri bulundurun

Muayenede de bakılan acil yardım çantaları mutlaka aracınızda olmalı. Gece karalkta veya gündüz aydınlıkta da olsa mutlaka acil yardım çantaları sizin veya çevrenizdekilerin canını kurtarabilecek aletler bulunuyor. Uzun yola çıkarken acil yardım çantalarının bulunmasına dikkat edin.

16- Trafik setini bulundurun

Trafikte araca yardımcı olabilecek aletlerin olduğu trafik setiniz mutlaka aracınızda olsun. İçindekiler araç tipine (otomobil, kamyon, otobüs) göre değişiklik gösterebilir ama temel parçalar ve fonksiyonları şunlardır:

Trafik Setinde Bulunan Malzemeler ve Fonksiyonları

1. İlk Yardım Malzemeleri

• Steril Gazlı Bez / Sargı Bezi → Kanamayı durdurmak, yarayı kapatmak.
• Üçgen Sargı Bezi → Kırık veya çıkıkta sabitleme için.
• Bandaj / Elastik Bandaj → Burkulma, kanama kontrolü için sarma.
• Yara Bandı → Küçük kesik ve yaraların kapatılması.
• Makas → Sargı bezlerini, kıyafetleri kesmek için.
• Turnike Lastiği → Şiddetli kanamayı durdurmak için kan akışını geçici olarak durdurma.
• Eldiven (Lateks/Nitril) → İlk yardım yapan kişinin enfeksiyon kapmaması için.
• Alüminyum Yanık Örtüsü (İzolasyon battaniyesi) → Şok durumunda vücut ısısını korumak.
• Antiseptik Mendil veya Çözelti → Yarayı mikrop kapmadan temizlemek için.

2. Güvenlik ve Uyarı Malzemeleri

• Reflektör (2 adet) → Kaza veya arıza durumunda arkadan gelen araçları uyarmak.
• El Feneri → Gece veya karanlıkta yol kenarında çalışırken aydınlatma sağlamak.
• Fluoresan Yelek → Yol kenarında görünürlüğü artırmak için.

3. Araç İçin Teknik Malzemeler

• Çekme Halatı → Arıza yapan aracı çekmek için.
• Takoz (Tekerlek Takozu) → Aracın kaymasını engellemek için tekerleğin önüne/arkasına konur.
• Kriko → Lastik değiştirmek için aracı kaldırmaya yarar.
• Bijon Anahtarı → Lastik bijonlarını sökmek/takmak için.
• Yedek Lastik → Patlayan veya zarar gören lastiğin yerine takmak için.

4. Zorunlu Belgeler / Diğer

• İlk Yardım Kitabı (kılavuz) → İlk yardım malzemelerinin nasıl kullanılacağını anlatır.
• Yangın Söndürücü (araç sınıfına göre zorunlu) → Küçük yangınları söndürmek için.

Türkiye’de hususi araçlarda en az şu malzemeler bulundurulması zorunludur:

• İlk yardım çantası
• 2 reflektör
• Yangın söndürücü
• Stepne (yedek lastik), bijon anahtarı ve kriko
• Tekerlek takozu

Eğer gece yol kenarına çekmek zorunda kalırsanız farkedilmek için sarı fosforlu yeleğiniz ve yanıp sönen ışığınız olsa farkedilmek adına faydalı olabilir.

Trafik ve evrak işlemleri

17- Kasko ve zorunlu sigorta yaptırın

Uzun yola çıkmadan önce zorunlu sigortanızın ve her ihtimale karşı kaskonuzun yapıldığından emin olun. Bu hem yasal olarak zorunlu hem de trafik çarpışmalarında gerekli olacaktır. Kasko da yaptırmalısınız.

18- Kalem bulundurun

Bazen sigorta poliçeleri ve kaza tutanakları bulundursa da kalem bulundurmayan kişiler olabiliyor. Bu durum kazayı kayıt altına almayı zorlaştırıyor. Her ihtimale karşı uzun yola çıkmadan önce torpidoya bir tükenmez kalem koyun.

19- Yol kaydı için kamera bağlatın

Yolda oluşan kusurları herkes kabul etmek istemeyebilir. Sizin elinizde kanıt olması karşı tarafı gerçekleri kabul etmeye yönlendirir. Yoldaki oluşan herşeyi kayıt altına alabileceğiniz bir kamera bağlatmanız fayda sağlar.

Sürüş keyfini arttırmak için

20-Telefon çakmak girişi şarjı alın

Telefonunuzu direksiyondayken kesinlikle mesajlaşma ve konuşma için kullanmayın fakat harita olarak kullanıyorsanız şarja ihtiyacınız olacak. Uzun yola çıkmadan önce şarj edebileceğiniz ya powerbank ya da çakmak girişinden şarj edebileceğiniz dönüştürücülerden alın.

21- Çöpler için poşet alın

Uuzn yola çıkmadan önce abur cubur yanınıza alacaksanız çöplerinizi bir poşette biriktirmeniz gerekecek. Bu çöpler için ekstradan boş bir poşet alın. Çöplerinizi yolculuğun sonunda çöp kutusuna atarsınız.

22- İç dış yıkama yaptırın

Uzun süre aracın içinde duracağınız için aracın içi temiz olmalı. Aracınızı uzun yola çıkmadan önce özellikle iç temizliğini yaptırın veya kendiniz yapın.

23- Klima/polen filtresini değiştirin

Uzun yola çıkmadan önce klimayı sık sık kullanacağınızı düşünerek klimanızın temizliğini yapın ve polen filtresini değiştirin.

24- Güneşlik bulunudurun

Uzun süre yolda olacağınızdan arka veya ön yan camlara güneşlik koyup güneşin yakmasını engelleyebilirsiniz.

Fiziken hazırlanın

25- Uykunuzu alarak yola çıkın

Uyku yoksunluğu, beynin dikkat, reaksiyon süresi ve farkındalık mekanizmalarını yavaşlatır. Bu da yol hipnozuna yatkınlığı artırır. Araştırmalar, 4–5 saatten az uyuyan kişilerin kaza yapma riskinin normal uyuyanlara göre 4-5 kat daha fazla olduğunu gösteriyor (AAA Foundation for Traffic Safety, 2016).

Her 2 saatte 1 kez 15 dakika mola vermenizi uzmanlar öneriyor.

26- Yanınıza yedek anahtar alın

Yol yorgunluğu ile dalgınlık artacağından bazen mola verdiğinizde anahtarı arabanın içinde unutup molaya gidebiliyor insan. Yanınızdaki arkadaşınıza veya kendi cebinize yedek anahtarı koyarsanız otobandaki dinlenme tesislerinde çilingir aramak zorunda kalmazsınız.

27- Kedi maması bulundurun

Türkiye kedi cenneti. Mola verdiğinizde mutlaka bir yerlerde zayıf kedi göreceksiniz. Kedilere mama verirseniz ruhunuzu da rahatlamış hissedersiniz. Yolculuktan aldığınız keyif artacaktır.

28- Dua okuyun

Ruhunuzu beslemek ve spiritüel koruma için dua edin. Bu dualar görünmez kalkanlardır. Yola duanızı okuyarak çıkmayı düşünmelisiniz.

Sonuç olarak

Uzun yola çıkmadan önce hazırlıklı olmanız önemlidir. Uzun yolda otobanlrda belli bir hızın üstüne sık sık çıkacaksınız. Eğer aracınız veya siz hazır olmazsanız yolculuğunuz keyifli geçmeyebilir. Yukarıdaki maddeleri uzun yola çıkmadan önce bir kontrol listesi olarak görün ve tüm hazırlıklarınızı yaptırın veya yapın.

Yolculuğunuz keyifli geçsin.